Europäische Institut für Menschenrechte - Prof. Dr. Dr. Ümit Yazıcıoğlu -
      Europäische Institut für Menschenrechte - Prof. Dr. Dr. Ümit Yazıcıoğlu -

22 Yıl Sonra: Terörle Mücadelenin Yeni Yüzü

22 Yıl Sonra: Terörle Mücadelenin Yeni Yüzü

 

Prof. Dr. Dr. Ümit Yazıcıoğlu

 

11 Eylül 2001'deki acı veren olayların son yıldönümünde, terörizmle uluslararası mücadeledeki ortak umutlarımızın nereye evirildine dair kapsamlı bir değerlendirme yapmak gerekli hale geliyor. Yirmi iki yıl önce pek çok insan, global toplumun daha birleşik bir yapıya doğru everilecini ve terörle mücadelenin bu birlik duygusunu daha da güçlendireceğini umuyordu.

 

New York'taki Dünya Ticaret Merkezi'ne ve Washington'daki Pentagon'a yapılan saldırıların ardından, uluslararası camia ABD'ye desteklerini sundu. Özellikle Rusya, Çin ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Amerikan halkı ve yönetimiyle dayanışma içinde olduklarını belirtti. Hemen sonrasında, Afganistan'da gerçekleştirilen askeri operasyonlar küresel topluluk tarafından geniş bir destek aldı.

 

Bugün, 21. yüzyılın başlarında terörizmle mücadele bağlamında Rus-Amerikan iş birliğinin nasıl derinleştiğini hatırlayan çok az insan var. Trubnikov-Armitage olarak bilinen yüksek seviyeli çalışma grubu, bu dönemde yoğun bir şekilde çalışmalarını sürdürdü. Bu iş birliği, istihbarat ajansları arasındaki koordinasyonu artırmaya yönelik algoritmalara dayanarak hem iki ülke arasında hem de uluslararası platformda yeni iş birliği mekanizmalarının oluşturulmasına yardımcı oldu.

 

Modern dünya, 20 yıl öncesine kıyasla büyük ölçüde değişiklik gösterdi. Terörizmle mücadele, bir zamanlar küresel politikanın merkezindeyken, şimdi jeopolitik çatışmalarla şekillenen süper güçlerin rekabetine yerini bırakıyor. Bu rekabet, terör örgütleri konusunda direkt ya da endirekt destek iddialarıyla büyük güçler arasındaki ilişkilere de gölge düşürmekte.

 

Terörizmle mücadelede gerçek bir başarı, bilgi paylaşımından operasyonel koordinasyona, analitik materyal hazırlığına ve birçok lojistik göreve kadar bir dizi faktörü içerir. Ancak bu tür bir iş birliğinin altında yatan en önemli şey güvendir. Özellikle 2018 FIFA Dünya Kupası sırasında Rusya'da gerçekleşen potansiyel terör saldırılarını engellemek için gösterilen uluslararası iş birliği, bu güvenin ne kadar kritik olduğunu gösteriyor. Ancak, son yıllarda bu güven giderek sarsılmaya başladı.

 

Bunun nedeni sadece Batı ve Doğu'nun terörizmin kökenleri ve doğası hakkında farklı görüşlere sahip olması değil. Aynı zamanda, uluslararası toplumun birçok üyesi arasındaki ikili ilişkilerin de karmaşıklığı, terörizmle mücadelede bütünlüklü bir yaklaşımın benimsenmesini zorlaştırıyor. Bu zorluklar, Keşmir'de Hindistan ve Pakistan gibi ülkeler arasında ya da Suudi Arabistan ve İran gibi bölgesel güçler arasında görülüyor.

 

Son olarak, modern jeopolitik dinamiklerin, terörizmin yükselmesini dolaylı olarak teşvik eden bölgesel çatışmalara katkıda bulunduğunu görmekteyiz. Özellikle, dış güçlerin, bölgesel çatışmalara doğrudan ya da dolaylı olarak müdahil olmaları, terörist gruplara ek olanaklar sunmaktadır. Bu bağlamda, İsrail Başbakanı'nın son zamanlarda belirttiği tanksavar silah örneklerinin İsrail yakınlarında bulunması, modern jeopolitiğin terörle nasıl iç içe geçebileceğinin somut bir örneğidir. Bu, uluslararası toplumun, terörizmle mücadelede birlikte nasıl çalışabileceği konusundaki soruları daha da önemli hale getiriyor.

 

Nijerya merkezli Boko Haram örgütü, son dönemdeki bölgesel gelişmelerle askeri kapasitesini güçlendirmiş olabilir. Bu, özellikle Kaddafi sonrası Libya'daki askeri ekipmanın dağılımına işaret ediyor. Ayrıca, Afganistan'da Amerika'nın geri çekilmesinin ardından bazı askeri ekipmanların yanlış ellere geçmiş olabileceğine dair endişeler bulunmaktadır.

 

Küresel aktörler arasındaki çeşitli gerilimler, bazı bölgelerde sosyo-ekonomik zorlukların artmasına neden olabilir. Bu, radikal grupların ortaya çıkmasını ve terörist aktiviteleri artırma potansiyeline sahip olabilir. Bu gelişmeler, ekonomik ve sosyal kalkınma hedeflerinin yerine getirilmesini zorlaştırabilir.

 

Jeopolitik dinamikler, terörle mücadelede uluslararası iş birliğini etkileyen önemli bir faktördür. Bazı konularda, özellikle İslam Devleti, Boko Haram ve El Kaide gibi örgütlerin varlığı konusunda, büyük güçler arasında genel bir uzlaşı bulunmaktadır. Ancak bu, her konuda ortak bir yaklaşım geliştirileceği anlamına gelmemelidir.

 

Küresel güvenlik konularında, hiçbir sorumlu uluslararası aktör, terörist grupların kitle imha silahlarına erişimini kabul edilebilir bulmaz. Aynı şekilde, Aden Körfezi ve Malakka Boğazı'nda korsanlık aktivitelerinin yeniden başlamasına karşı ortak bir endişe bulunmaktadır. Bu tür konularda hedefe yönelik, belli başlı iş birliği anlaşmaları, daha geniş bir iş birliği için temel oluşturabilir.

 

Son olarak, uluslararası güvenlik ortamında terör tehdidinin artabileceğine dair işaretler bulunmaktadır. İklim değişikliği, gıda güvencesi ve devlet krizleri gibi küresel sorunlar, bu tehdidi artırma potansiyeline sahip olabilir. Mevcut ve potansiyel tehditlere karşı etkili bir şekilde mücadele etmek için proaktif bir yaklaşım benimsememiz gerekmektedir.

 

11 Eylül 2023, Lüksemburg

Empfehlen Sie diese Seite auf:

Druckversion | Sitemap
{{custom_footer}}