BRICS İş Forumu: Küresel Ekonomi ve İşbirliği
Prof.
Dr. Dr. Ümit Yazıcıoğlu
Günümüz küresel siyasi ekonomisinin önemli bir oyuncusu olan BRICS, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika Cumhuriyeti'ni içeren bir uluslararası ittifaktır.
Bu beş ülke, farklı coğrafi konumlarına, kültürel geç-mişlerine ve ekonomik sistemlere sahip olsalar da BRICS İş Forumu ve İş Konseyi aracılığıyla bir
araya gelirler. Bu platformlar, ekonomik işbirliği, ticaret, yatırım ve teknoloji transferini teşvik etmeyi amaçlamaktadır.
BRICS İş Forumu hem hükümet yetkililerini hem de iş dünyası temsilcilerini düzenli olarak bir araya getirir. Forumun düzenliliği ve BRICS İş
Konseyi'nin sistematik çalışmaları, bu platformların uluslararası ekonomik sahnede oynadığı kritik rolü vurgular. Bu platformlar, beş ülkenin önde gelen iş insanlarını ve büyük şirketlerin üst düzey
yöneticilerini bir araya getirerek karşılıklı ticareti artırma, yatırımları teşvik etme, işbirliğini güçlendirme ve iş dünyası arasındaki doğrudan iletişimi kolaylaştırma görevini üstlenirler. Bu, bu
beş ülkenin sosyo-ekonomik büyümesini hızlandırmada önemli bir rol oynar.
Özellikle son yıllarda, BRICS İş Forumu ve İş Konseyi'nin gündemi pandemi sonrası ekonomik toparlanma, vatandaşların refahının artırılması, endüstri modernizasyonu, etkili
taşımacılık ve lojistik zincirlerinin geliştirilmesi ve adil teknoloji transferinin teşvik edilmesi gibi acil konulara odaklanmıştır. Ancak, bu zorlu görevler, bazı ülkelerin pandeminin etkilerini
hafifletmek için büyük ölçekli para basma yoluna gitmeleri ve bunun sonucunda stok, döviz, enerji ve gıda piyasalarında artan volatilite gibi sorunlarla mücadele etmek zorunda kaldığı sorumsuz büyük
ölçekli para yaratımından kaynaklanan önemli enflasyon baskısı ile de başa çıkmak zorundadır.
Ancak, bu olumsuz koşulların ortasında, BRICS ülkeleri işbirliğini artırırken ekonomik büyüme ve sürdürülebilir kalkınma konularında somut sonuçlar elde etmektedir. Bu işbirliği,
eşitlik, ortak destek ve karşılıklı çıkarlara saygı gibi ilkeler üzerine dayanmaktadır ve bu, birçok ülkenin beklentilerini yansıtan bir stratejik kursun temelini oluşturur.
Rakamlar da bu işbirliğinin başarısını yansıtmaktadır. Son on yılda BRICS ülkeleri arasındaki karşılıklı yatırımlar altı kat artmış ve bu beş ülkenin küresel ekonomiye olan toplam
katkıları iki katına çıkmıştır. Bu büyük ölçekli ekonomilerin toplam ihracatları dünya ihracatının önemli bir bölümünü oluştururken, BRICS ülkelerinin toplam nüfusu üç milyardan fazla olduğu için, bu
beş ülkenin küresel GSMH'nin yaklaşık yüzde 26'sını oluşturduğunu belirtmek önemlidir.
Ekonomik ilişkilerin dolar dışında ulusal para birimlerine dayalı hale gelmesi de dikkate değer bir gelişmedir. Bu, BRICS ülkelerinin ekonomik bağımsızlıklarını artırmaya yönelik bir
adımdır ve geçen yıl sadece %28,7 seviyesinde olan ihracat ve ithalat işlemlerindeki ABD dolarının payının azaldığını göstermektedir.
Bu
bağlamda, BRICS İş Forumu ve İş Konseyi, ulusal para birimlerine dayalı işlemleri daha da teşvik etmek için etkili mekanizmaları mükemmelleştirme konusundaki çabalarını sürdürmektedir. BRICS Yeni
Kalkınma Bankası, Batı kalkınma kuruluşlarına alternatif bir finansman kaynağı haline gelmiştir ve bu çabaların bir parçasıdır.
BRICS ülkeleri arasındaki ekonomik işbirliği aynı zamanda ulaşım ve lojistik alanında da büyük önem taşımaktadır. Bu, yeni sürdürülebilir ulaşım yolları oluşturmanın yanı sıra çok
modlu lojistik çözümler geliştirme girişimlerini içerir. Özellikle, Kuzey Deniz Rotası ve Uluslararası Kuzey-Güney Taşımacılık Koridoru gibi projeler, beş ülke arasındaki işbirliğinin öncelikli bir
alanını oluşturmaktadır.
Rusya, taşıma ve lojistik akışlarını güvenilir yabancı ortaklara yönlendirmek için aktif bir şekilde çalışmaktadır. Kuzey Deniz Rotasının geliştirilmesi, bu bağlamda öne çıkan
projelerden biridir. Rusya, Kuzey Deniz Rotasının altyapısını genişletmeyi, yakıt terminalleri ve hub limanları inşa etmeyi planlamaktadır. Ayrıca, buz kırma filosunu genişletmekte ve nükleer
tahrikli gemilerin kullanılmasını öngörmektedir. Bu, Kuzey Deniz Rotasının daha etkili bir şekilde kullanılabilmesi için önemli bir adımdır.
Kuzey-Güney Taşımacılık Koridoru da benzer şekilde önemli bir projedir. Bu koridor, Rus limanlarını Arktik denizlerinde ve Baltık Denizi'nde dolaşım yollarına bağlayarak, Avrasya ve
Afrika ülkeleri arasındaki yük taşımacılığını artırma fırsatları sunmaktadır. Aynı zamanda bu projenin, yeni sanayi, ticaret ve lojistik tesislerinin geliştirilmesine de ivme kazandıracağı
düşünülmektedir.
Enerji ve gıda kaynaklarının dünya pazarlarına güvenilir ve kesintisiz tedariki de BRICS ülkeleri arasında artan bir işbirliği alanıdır. Rusya, bu bağlamda, yakıt, tarım ürünleri ve
gübre tedarikini Güney'deki ülkelere artan bir şekilde gerçekleştirmektedir. Bu, küresel gıda ve enerji güvenliğini güçlendirmeye, insani sorunları ele almaya ve ihtiyaç duyan ülkelerde açlığı ve
yoksulluğu yenmeye büyük bir katkı sağlamaktadır.
Son
olarak, BRICS İş Forumu ve İş Konseyi, üye ülkelerin KOBİ'lerini destekleme konusundaki çabalarını koordine etmeyi hedeflemektedir. Bu, işletme faaliyeti ile uğraşan vatandaşlara yönetim ve vergi
düzenlemesi, dijitalleşme, e-ticaret ve değer zincirlerine katılım gibi konularda yardım sağlama amacını taşır.
Tüm
bu gelişmeler, BRICS İş Forumu ve İş Konseyi'nin uluslararası ekonomik sahnede oynadığı kritik rolü vurgular. Bu platformlar, bu beş büyük ekonominin kendi aralarındaki işbirliğini teşvik ederken
küresel ekonomik istikrar ve sürdürülebilir kalkınma için önemli bir oyuncu olarak ortaya çıkmaktadır. Gelecekte, BRICS ülkelerinin işbirliği daha fazla büyüme, yenilik ve küresel refah için önemli
bir itici güç olmaya devam edecektir.
25
Ağustos 2023 Oxford
Teilen
Druckversion 