Rusya'nın Jeopolitik  mücadelesi bağlamında Başkan Putin’in Düşünürleri

Rusya'nın Jeopolitik  mücadelesi bağlamında Başkan Putin’in Düşünürleri

Ümit Yazıcıoğlu

Ursula von der Leyen geçen, Çarşamba (yani 28 Eylül 2022) günü Rusya'ya yeni yaptırımlar önerdiğinde, değerli Rus filozof Alexander Dugin’de kendisini vize yasağı ve mal varlığı dondurulanların arasında buldu, çünkü bir düşünüre karşı uygulanan demokrasi anlayışı bu kadar dar. Avrupa Komisyonu Başkanı, şu anda sekizinci yaptırım paketini haklı çıkarmak için, bazıları Rusya tarafından işgal edilen dört Ukrayna bölgesindeki referandumlara atıfta bulundu. Bu gölgeler zaten geçen Cuma günü Başkan Vladimir Putin tarafından Rusya toprakları ilan edildiler.  Ukrayna’daki çatışmalar günümüzde her iki tarafı daha da radikalleştiriyor ve Batı ile Rusya arasındaki çatışmaya barışçıl bir çözüm bulunması her geçen gün daha da zorlaşıyor. İki tarafın da iyi niyet müzakerelerinde yer almak istediğine dair çok az gösterge var.

Rus filozof Alexander Dugin AB Komisyonu tarafından bu politikanın öncüsü olarak görülüyor. Basına düşen bir AB belgesine göre Düşünür Dugin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i "tarihi, dini ve coğrafi nedenlerle Ukrayna'yı da içeren totaliter, Rusya'nın egemen olduğu bir Avrasya imparatorluğu" yaratmak için savaşa gitmeye çağırdığı için kendisine vize yasağı  konuldu ve mal varlığı donduruldu.  Ayrıca Dugin, ABD ve Kanada'nın yaptırım listelerinde de yer alıyor.

NATO’nun genişlemesi Moskova’yı Ukrayna’ya yönelik topyekûn bir saldırıya girişmeye kışkırtmakta elbette büyük bir rol oynamıştır. Rusya'nın Ukrayna'nın dört bölgesini ilhak etmesinin ardından AB Komisyonu, ideolog Alexander Dugin'i de hedef aldı. Dugin’in Rusya Devlet Başkanı üzerindeki etkisi aslında tartışmalı. Ancak onun jeopolitik tezlerine değerlendirmek gerekir.  

Aleksandr Dugin; Rusya'nın dünyaca tanınmış siyaset bilimcilerinden birisidir, "Putin'in beyni" olarak tanımlanıyor. Ancak Kremlin'le resmi hiç bir bağlantısı yoktur. Batı karşıtı, aşırı milliyetçi görüşleriyle biliniyor. Rusça konuşan milletleri tek bir bayrak altında toplayarak yeni bir Rus imparatorluğunun inşa edilmesi fikrinin destekçilerindendir. Ukrayna'nın egemen bir devlet olmasına da muhalif ve aynı zamanda Ukrayna’ya yapılan operasyonun ateşli bir destekçisidir.  Dugin, Rusya’nın maddi şeyler üreterek değil, dünyaya yeni bir ideoloji sunarak Batı ile mücadele edebileceğini ifade etmektedir. Bu nedenle, ileri teknolojinin yerine yeni fikirlerin Rusya’nın Avrasya’daki lider pozisyonunu koruyacağını dile getirmektedir. Ve bu yeni fikirlerden birinin de yeni post-modern imparatorlukların kurulması olduğuna dikkat çekmektedir.

Dugin’in fikirlerinin etkisi yalnızca onu savunanlar tarafından değil düşünsel ve siyasi muhalifleri tarafından da kabul edilmektedir. Dugin’in fikirleri kimi zaman tartışmalı ya da topluma uyum sağlamadığı şeklinde kabul edilse de bu düşüncelerin ilham verici ve orijinal olduğu konusunda neredeyse herkes hemfikirdir. Dugin, jeopolitik olarak “İmparatorluğun toparlanmasının”, Rusya için mümkün gelişme yollarından sadece biri ya da devletin mekânla muhtemel ilişkilerinden birisi olmadığını, bağımsız devlet gibi var olmanın ve daha da önemlisi bağımsız kıtada bağımsız olarak hayatta kalmanın teminatı ve vazgeçilmez şartı olduğuna dikkat çekmekte ve Rusya’nın söz konusu imparatorluğu derhal kurmaya başlamaması, yani geçici olarak kaybedilen Avrasya enginliklerinde kendi stratejik, siyasi ve ekonomik nüfuzunu tesis etmemesi halinde hem kendisini, hem de “Dünya Adası”nda yaşamakta olan tüm halkları felakete sürükleyeceğini iddia etmektedir.

Dugin, Rusya dışında en son Ağustos ayında kızının bir saldırıda öldürülmesiyle kamuoyunun dikkatini çekmişti. Gazeteci ve siyaset bilimci Darya Dugina aynı zamanda Putin'in propagandacısı ve Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü özel harekatın savunucusuydu. Ancak, Filozof Alexander Dugin'in kendisinin bu suikastın asıl hedefi olduğu hemen ortaya çıktı.  Türk-Rus dostluğunu savunan siyaset bilimci merhume Darya Dugina, ağustos ayında Moskova’da katıldığı bir etkinliğin çıkışında düzenlenen bombalı saldırı sonucunda hayatını kaybetmişti. Saldırı sonrası, eylemin hangi istihbarat örgütleri tarafından yapıldığı tartışma konusu oldu. Ukrayna ve ABD, saldırıyı yaptıklarını reddetseler de faillerin Ukrayna vatandaşı olduğu ortaya çıktı. New York Times’ta çıkan bir haberde ABD’li istihbarat çalışanları, eylemin Ukrayna tarafından yapıldığına inandıklarını söylediler. Verilen bilgilere göre yetkililer, Ukrayna hükümetinin bazı birimlerinin Dugina'ya düzenlenen saldırıya izin verdiğini düşünüyorlar.

Ancak şu da bir gerçek ki, 1962 yılında Moskova’da doğan Dugin, bir filozof, siyasi analist ve stratejist olmanın yanı sıra, aynı zamanda aşırı milliyetçi Ulusal Bolşevik Cephesi’nin ve Avrasya Partisi’nin önde gelen örgütleyicilerinden biri. Bu siyasi örgütler Neo Paganizm, Slav Yerliliği ve Doğu Ortodoks geleneklerini Dugin’in liberal demokrasi, Marksizm ve faşizm unsurlarını liberalizme ve onun mistisizm ve gelenekleri inkâr eden bireyciliğine karşı çıkan yeni bir ideolojide bir araya getiren “Dördüncü Siyaset Teorisi” altında birleştiriyor. Dolayısıyla batı medyasında Filozof Dugin, genellikle Vladimir Putin'in "yönlendiricisi", "baş ideoloğu" ve hatta "beyni" olarak tanımaktadır. Onun Rusya Devlet Başkanı'na çok yakın olduğunu varsayıyorlar. Yalnız onun etkisinin gerçekten bu kadar büyük olup olmadığı çok tartışmalıdır. Tüm bu spekülasyonlardan çok daha önemlisi, Alexander Dugin'in yazılarının, Vladimir Putin'in yıllardır uyguladığı ve giderek artan bir şekilde uygulamaya koyduğu ideolojiyi yayıyor olmasıdır. Georg Wilhelm Friedrich Hegel, 200 yıldan uzun bir süre önce Hukuk Felsefesinde, sonunda, her felsefe "zamanını düşüncede yakalamıştır" diye yazmıştı. Bu ifade, Dugin'in savunduğu fikirler için de geçerlidir.

"Avrasya İmparatorluğu"

Rus Filozof Dugin'in çeyrek asır önce 1997'de ‘The Foundations of Geopolitics’ (Jeopolitiğin Temelleri) adlı kitabını yayınlaması ile ünü arttı. Söz konusu kitap daha sonra Rusya Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Askeri Akademisi öğrencilerine okutulmaya başlandı. Doğrudan siyasi meselelerle ilgilenenler, bu kitapta, Dugin'in diğer eserlerinde ve tavırlarında birçok ilginç fikre rast gelecektir. Örneğin Dugin, Rusya'nın uzak doğusundaki Vladivostok'tan Avrupa’nın en batısındaki Cebelitarık'a uzanan yeni bir Rus imparatorluğu kurma çağrısında bulunmuştur.

Dugin, 2009 tarihli The Fourth Political Theory adlı kitabında, Putin'in Amerikan etkisine karşı bir "Avrasya imparatorluğu" kurmak istediğini açıkladı: "Üç yıl dolmadan Ukrayna'nın bir bölümünü, Dinyeper'ın sağ kıyısındaki bölümü ele geçirmiş olacak. [Ukraynaca'dan çevrilmiştir: Dnipro; Kayıt edilmiş. Kırmızı.]". Nihayetinde, Rusya'nın Kırım'ı ilhak etmesinden ve Rus yanlısı ayrılıkçıların geçen hafta Zaporijya ve Kherson oblastlarıyla birlikte Rus devlet toprakları ilan edilen Donetsk ve Luhansk'ın “halk cumhuriyetlerini” ilan etmesinden beş yıl önceydi. Bununla birlikte, geçmişe bakıldığında, Dugin'in ifadeleri düpedüz kehanet gibi görünebilir. Ama bu tür tahminleri formüle eden insanın düşüncesi nereden geliyor?

Sovyet dönemi sonrası Rusya’nın en ünlü ve saygın siyaset bilimci ve jeostratejistlerinden birisi olarak kabul edilen, Rus gücünün Amerikan hegemonyasına karşı bir denge merkezi olarak hareket edebilmesi adına çok kutuplu bir dünya düzeninin temsilcilerinden biri hâline gelerek küresel arenaya geri dönmesini savunan, Avrasyacılık Hareketi’nin önde gelen isimlerinden Profesör Aleksandr Dugin’e göre ise, liberalizmin yarattığı bataklığı kurutmak için gereken şey, dördüncü bir siyaset teorisinin geliştirilmesidir – bu öyle bir teori olmalıdır ki, ilk üç ideolojinin enkazları içerisinde gezinerek her birinin yararlı olabilecek unsurlarını tespit etmeli ve bünyesine katmalı, ancak kendi içerisinde yenilikçi ve benzersiz kalmayı başarmalıdır.

Modern Çağ’ın tüm siyasi sistemleri, birbirinden farklı üç ideolojinin ürünüdür: ilki ve en eskisi liberal demokrasidir; ikincisi Marksizm’dir ve üçüncüsü de faşizmdir. Bu sistemlerden son ikisi, yani Marksizm (ve türevleri) ile faşizm (ve alt kolları) başarısız olarak tarihin sayfalarında kaybolmuştur – liberal demokrasi ise artık bir ideoloji olarak değil, toplumların ‘varsayılan ayarı’ gibi faaliyet göstermekte ve dünya kamuoyunda temel standart olarak genel kabul görmektedir. 21. yüzyılın başlangıcında liberalizm tarafından hükmedilen günümüz dünyası bir post-politik gerçekliğin kıyısındadır: liberalizmin değerleri bu gerçeklikte yaşayan insanların hayatlarına o kadar yerleşmiştir ki, insanlar artık liberalizmin bir ideoloji olduğunu ve bu çerçevede hareket ettiğini fark ve idrak edemez hâle gelmişlerdir. Bunun neticesinde, tüm dünyayı bir ‘evrensel ayniyet’ zihniyetinin sarmalına çekerek halkları ve kültürleri eşsiz kılan her şeyi yok eden liberalizmin, dünya siyaset söyleminde tekelleşmesi yönünde bir tehlike baş göstermiştir.

Rusya’da kriz dönemlerinde ortaya çıkan bir fikir akımı olan Avrasyacılık, SSCB’nin yıkılma emareleri vermeye başladığı 1980’lerin sonunda yeniden Rus siyasal düşünce hayatında etkinlik kazanmıştır. Yeni Avrasyacılık olarak adlandırılmaya başlanan bu anlayış, gerek yaptığı yayınlarla sesini Rusya dışında da duyuran, gerekse Rus politik elitlerine yakınlığı nedeniyle yönlendiriciliği de bulunan Aleksandr Dugin ile anılmaya başlanmıştır. Esasen Dugin’in Avrasyacılık düşüncesi, Mackinder’den ödünç aldığı “kara” ile “deniz” güçleri arasındaki rekabete dayanmaktadır. Günümüzde bu rekabetin Rusya ve ABD’de vücut bulunduğunu iddia eden Dugin, bu mücadelede üstünlük sağlamak için merkezinde Rus İmparatorluğu’nun yer aldığı bir Avrasya İmparatorluğu’nun teşkilinin gerekliliğinden söz etmektedir. Bu noktada, 1990’ların sonunda kaleme aldığı “Rus Jeopolitiği” adlı kitabında Türkiye’yi bu projeye yönelik önemli bir tehdit olarak gördüğünü söylese de, takip eden süreçte Türkiye’yi bir ortak olarak Avrasyacılığa dâhil etmekten dahi söz etmeye başlamıştır. Ancak iki ülke arasındaki, kendisinin de defaten ifade ettiği, tarihsel jeopolitik rekabet, bu ortaklığın önünde bir engel olarak durmaktadır.

Alman filozof Martin Heidegger (1889-1976) "Varlık ve Zaman" (1927) adlı çalışmasıyla olduğu gibi, Dugin de felsefesini Batılı olarak anlaşılan Aydınlanma tarihinin ötesinde felsefi ve politik düşünce için bir tür "yeni başlangıç" olarak görüyor: " Batı tarihinin başlangıcında bir şeyler yanlış oldu ve Martin Heidegger bu yanlış yolu tam olarak özel bir logonun ayrıcalıklı konumunun onaylanmasında görüyor." Bu düşünce aslında Dugin tarafından formüle edilen “dördüncü politik teori” için bir anahtar sözcük görevi görüyor. 2014 yılında Dugin, Almanca incelemesini “Martin Heidegger” kitabında yayınladı. Son Tanrı” olarak özetledi; muhtemelen kendi düşüncesinin kibri hakkında bir şeyler ortaya koyan bir başlık.

Sosyal teorisyen Alex Gruber, "sans cümle" dergisinde Dugin'in mistik rasyonalizm karşıtlığının, doğaya hakimiyet ve ilerleme anlarında aklın dolaşıklığını eleştirmekle ilgili olmadığını ve bunun da sırasıyla tahakküm ve baskıya yol açmadığını gösterdi. Theodor W. Adorno ve Max Horkheimer'ın “Aydınlanmanın Diyalektiği” adlı çalışmalarında ne yaptıklarının aksine, Rus, "insanın mitlerin sihirli çemberini, kapalı doğal bağlamı terk ettiğinden" şikâyet eder. Bunu yaparken her özgürleşmenin temel koşuluna karşı çıkıyor. Kendisinden önceki diğer anti-rasyonalist teorisyenler gibi, Dugin de çok az değil, çok fazla aydınlanma olduğuna inanıyor. Ona göre, insanın kendisini doğal bağlamın kısıtlamalarından kurtarmaya yönelik her girişimi, “felakete ve insanlığın yok olmasına” yol açmalıdır. Bu dünya görüşü onun jeopolitik düşüncesinin de temelini oluşturur: Bir toplumun içinde bulunduğu, sorgusuz sualsiz kabul edilmesi gereken ve eşit derecede doğal, kaçınılmaz siyasi sonuçların ortaya çıktığı coğrafi koşullar ve türetilmiş -görünüşe göre doğal ve dolaysız- koşullardır.

Bu bağlamda Dugin, diğerlerinin yanı sıra Nasyonal Sosyalist anayasa hukukçusu Carl Schmitt'ten (1888-1985) ilham aldı. Buna göre, dünyanın devletlere bölünme çağı, tarihi ABD Başkanı James Monroe'ya kadar uzanan Monroe Doktrini (1823) ile sona ermiştir. O andan itibaren dünya, tarihsel, ekonomik ve kültürel koşullarıyla şekillenen birkaç geniş alana bölünmüştür. Bundan, Schmitt'in talebine göre, bu bölgeler arasında uluslararası hukuka göre bağlayıcı olması gereken ilgili "bölge dışından güçler için müdahale yasağı" geliyor. Bu alanlarda işler farklıdır: Daha büyük bir alana atanan devletler, bölgeye hakim olan güç lehine devlet egemenliğini, bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü kaybeder ve sadece idari birimler haline gelir - Putin'in Ukrayna'nın da sahip olmasını istediği bir statü.

Dugin'in öğretmeni olarak bir Belçikalı

Dugin'in somut mekânsal planlama fikri, Belçikalı Jean-François Thiriart'a (1922-1992) kadar uzanır. Liège'de büyüyen Thiriart, başlangıçta kendini solda olarak gördü, ancak İkinci Dünya Savaşı sırasında yabancı propagandadan sorumlu olan Alman Fichte-Bund'a ve "Amis du Grand Reich Allemand" (AGRA)'ya katıldı. Nasyonal Sosyalistler tarafından işbirlikçinin Léon Degrelle liderliğindeki "Rex" hareketiyle rekabet etmek için kurulan örgüt. Waffen-SS saflarında yer aldığı savaştan sonra Thiriart, işbirliği nedeniyle bir buçuk yıl hapse mahkûm edildi. 1960'larda Yeni Sağ'ın önde gelen isimlerinden biri olmak için yükselmeye başladı. Soğuk Savaş bloku çatışmasının ötesinde düşünmeyi ve Arap devletleriyle ittifak içinde “Vladivostok'tan Dublin'e bir Avrupa-Sovyet imparatorluğu” nu savundu. 1960 yılında kurduğu “Jeune Europe” hareketi –Avrupalı- ulus devletlerin geçmişe ait olduğu ve bir Avrupa ulusuna dönüştürülmesi gerektiği görüşünü benimsedi.

Son olarak, Thiriart'ın bu "daha büyük alanı" tasvir ettiği, "La Grande Nation: l'Europe unitaire de Brest à Bükreş" veya "L'Empire euro-soviétique de Vladivostok à Dublin" gibi yazılardır. Alexander, Avrasya fikrinin taslaklarında Dugin'e açıkça atıfta bulunuyor. Geriye dönüp bakıldığında, jeopolitik bir perspektiften bakıldığında, Sovyetler Birliği, Thiriart'a atıfta bulunan The Foundations of Geopolitics adlı makalesinde Dugin'e göre, olası bir "Avrasya birliği, kıta entegrasyonu ve metropol alanımızın egemenliği" için kaçırılmış bir fırsatı temsil ediyor. Bununla birlikte, blok çatışması sırasında Avrupa'nın bölünmesi ve tutarsız Sovyet Asya politikası, bu birleşmenin önündeki merkezi bir engeli temsil ediyordu. Dugin'e göre bu, Sovyetler Birliği'nin çöküşüne önemli ölçüde katkıda bulunmuş olabilir.

Dugin'e göre, Rusya'nın en büyük önceliği "imparatorluğu yeniden inşa etmek" olmalı. Rusya'nın jeopolitik ve stratejik egemenliğine duyulan ihtiyaç, yalnızca Doğu Avrupa ülkeleriyle ilişkilerin yenilenmesinden değil, aynı zamanda kıtasal Batı devletlerinin de dahil edilmesinden oluşur. -Amerikan NATO'su istiyor” ve “kıta doğusu (İran, Hindistan ve Japonya)”. Rusya, bu şekilde tanımlanan etki alanında “stratejik, siyasi ve ekonomik etki alanını hemen geri almaya başlamazsa, kendisini ve [Avrasya; T.F.] "dünya adası" yaşayan halklar felakete dalarlar".

Bağımsız bir Ukrayna sadece bu hedefin önünde durmakla kalmaz, Dugin'e göre Rusya'ya karşı “jeopolitik bir savaş ilanı” temsil eder” olarak kabul edilir. Batılı ülkelerde tartışılan, Ukrayna'nın "tampon devlet" statüsüyle yetinip yetmeyeceği sorusu, Rus ideologu için daha geniş bir alan için sayılmaz, çünkü böyle bir statü bile Türkiye ile tam bir birliğin önünde duruyor. Rusya-Avrasya. Merkez ülkenin jeopolitik tutarlılığını korumak için Moskova derhal "Ukrayna alanını tek mantıklı ve doğal jeopolitik modele göre yeniden düzenlemeye", yani Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü yok etmeye başlamalıdır, düşüncesi onda hakim.

"İdeolojik boyunduruk yok"

Dugin'in Putin'in ipucunu veren kişi olarak ne ölçüde açıkça görülebileceğinden bağımsız olarak, Kremlin'in mevcut politikasının bu tür stratejik düşüncelere ve bunların siyasi sonuçlarına ne ölçüde tekabül ettiği açıkça ortaya çıkıyor. Ancak Michel Eltchaninoff, analizinde Putin'in her şeyden önce bir "gerçekçi" olduğunu vurguluyor: "Herhangi bir ideolojik boyunduruğa zincirlenmeye önem vermiyor, söylemini ilgili siyasi koşullara uyarlıyor."

Putin ayrıca, istikrarsız güç yapısında kontrolü elinde tutmak istiyorsa, bu da onu güç grupları arasında hokkabazlık yapmaya zorluyorsa bunu yapmak zorundadır. Rus sosyolog Lev Gudkov'a göre, Putin tarafından yeniden canlandırılan jeopolitik-organik bir varlık olarak Rusya'nın arkaik mitleri ve fikirleri, tamamen "olumsuz özdeşleşme ve seferberlik yoluyla ülkenin konsolidasyonunu sağlamak için" araçsal olarak kullanılıyor olmasıdır. Geçmişe ve doğal bir düzene yapılan çağrı çok etkilidir, çünkü bunlar "tıpkı yayılan tarihsel tablo gibi iyi bilinir ve bu nedenle anlaşılması kolaydır".

Dugin’in yazıları jeopolitik acıdan buraya çok iyi uyuyor. Ona göre, "her bir ülkenin ve bölgenin durumunu analiz etmeyi kolaylaştıran" durum "genel ilkelere" dayanmaktadır: "Jeopolitik, devlet ve etnik gruplar arası ilişkiler, uluslararası ilişkileri etkileyen gerçek faktörleri ortaya çıkararak dış politika söyleminin tarihsel demagojisini ortaya çıkarır. Dugin'in düşüncesini takiben, bu faktörler, karşılık gelen siyasi eylemi fiilen zorlayan doğal bir düzenden doğar. Bu, Dugin'i inceleyen ve Putin'de umut gören Batı Avrupa'daki Yeni Sağ tarafından da olumlu karşılanmaktadır.

Dugin’e göre “Bütün toplumlar olarak kendimizi özgürleştirmeliyiz; Türk toplumu, Rus toplumu, Çin toplumu, Avrupa toplumu, Amerikan toplumu kendini bu uluslararası liberal bataklıktan kurtarmalıdır. ‘Evrensel ideoloji olarak kabul edilebilecek bir tek liberalizm vardır, sadece Batılı değerlerin evrensel olarak özümlenmesi gerekir’ iddiası apaçık bir dogmadır ve kendimizi, bunun üzerine kurulu totaliter rotadan kurtarmamız gerekiyor. Çin’in büyümesi ve Putin’in Rus egemenliğini savunma ve genişletme ısrarı ile Kuşak ve Yol Girişimi son iki yılda yeni bir şeye dönüştü. Şimdi ise daha çok Çin ve Rusya’nın ittifak halinde, birlikte çalışarak kendi bağımsızlıklarını güvence altına aldıkları bir stratejiyi temsil ediyor. Artık Atlantikçi dünya düzeni ve tek kutupluluğa karşı bir jeopolitik ittifak olan Rus-Çin ittifakından bahsedebileceğimizi düşünüyorum. Ulus devletler, yalnızca kendilerine güvenerek gerçek bir egemenlik kuramazlar, egemenliklerini güvence altına alamazlar ve bunu sürdüremezler. Bu küresel baskıya birlikte karşı çıkmalıyız. Her şeyden önce, bu aşamada, bağımsızlıkları için savaşan tüm kuvvetler, bütün devletler, ülkeler ve medeniyetler arasında çok kutuplu bir ittifak kurmalıyız. Bu süreç, sömürgecilikten kurtulma (dekolonizasyon) sürecinin mantıklı bir devamıdır. Sömürgecilikten kurtulma dönemi henüz tamamlanmadı, aksine yeni başladı.” En azından retorik olarak bile olsa, Başkan Putin bu tür düşüncenin unsurlarından yararlanıyor. Geçen Cuma günü ilhak töreni münasebetiyle yaptığı en son konuşmasında da durum böyleydi: "Kültürleri, dinleri, gelenekleri ve dilleri nedeniyle kendilerini düşünen milyonlarca insanın kararlılığından daha güçlü bir şey yoktur. Rusya'nın bir parçasıydılar ve ataları yüzyıllarca aynı ülkede yaşadılar. Gerçek tarihi anavatanlarına dönme kararlılıklarından daha güçlü bir şey yok” diyen Rusya Devlet Başkanı Putin, Rusya'nın büyüklüğü karşısında hem Bolşeviklerin hem de Gorbaçov döneminin hatalarını düzelten, propagandasını yaptığı yeni “jeopolitik gerçekliği” hatırlattı.  

Rus Filozof Alexander Dugin'den en azından dolaylı olarak bahsedilmiştir: “Onlar [batılı milletler; T.F.] düşüncemizde ve felsefemizde doğrudan bir tehdit görüyor. İşte bu yüzden filozoflarımıza suikast düzenlemeyi hedefliyorlar.”  Bununla birlikte, Putin bir alıntı yaptı ve onun üzerindeki etkisi daha az tartışmalı olan başka bir Rus filozofu seçti: 1922'de ülkeyi  “filozof gemilerinden” biriyle terk eden Bolşeviklerin muhalifi Ivan İlyin. Putin ona Cuma günü "gerçek bir vatansever" dedi; Alexander Dugin bu coşkuyu paylaşmıyor. Bir Bolşevik karşıtı olarak İlyin, Avrasya topraklarında ortaya çıkan Sovyet imparatorluğunun jeopolitik önemini göremedi. Eltchaninoff ile yaptığı bir röportajda Dugin, onu “felsefi bir kaybeden” olarak tanımlıyor: “lljin bağımsız bir düşünür değil. Hiçbir şey öngörmedi.” Ancak, Dugin'in Ukrayna'nın varlığındaki “jeopolitik anlamda” eksikliğine ilişkin kehanetlerinin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini zaman gösterecek.

7 Ekim 2022, Prag - Çekya